DuongHueAnh.com - Dương Huệ Anh

Số ra ngày 01/04/2006: ��ng Xuan 2006

tản mạn

Thế giới Th�nh ca Phạm �ức Huyến

Tr�ờng Kỳ - đăng lúc 03:37:38 AM, Nov 11, 2003
   THẾ GIỚI TH�NH CA CỦA

NHẠC S� PHẠM ÐỨC HUYẾN
    TR�ỜNG KỲ
Ng�ời coi �m nhạc nh� h�i thở của ch�nh mình n�m nay 60 tuổi, nh�ng �ã c� một gia t�i �ồ sộ về �m nhạc với khoảng 600 b�i, �ại �a số l� những b�i Th�nh Ca, ��ợc rất nhiều ca �o�n C�ng Gi�o trình b�y trong c�c th�nh lễ cử h�nh tại c�c gi�o xứ của ng�ời Việt hải ngoại khắp n�i. Ngo�i th�nh ca, Phạm Ðức Huyến �ã viết ��ợc tr�n 100 b�i Th�nh ca Thiếu Nhi �ể h�t trong nh� thờ, trong c�c buổi học gi�o lý... Th�m v�o ��, �ng cũng �ã viết tr�n 100 b�i sinh hoạt ca cho Thiếu Nhi trong lãnh vực �m nhạc gi�o dục, từ lớp V�ờn Trẻ Mẫu Gi�o �ến c�c lớp bậc Tiểu học. C�c em vừa h�t vừa học với c�c ti�u chuẩn dễ h�t, dễ nhớ, dễ thuộc. S�u tập s�ch ''�m Nhạc Thiếu Nhi'' cho s�u lớp: V�ờn Trẻ Mẫu Gi�o v� 5 lớp tiểu học �ã in xong do nh� s�ch Khai Tr� ph�t h�nh v�o �ầu n�m 1975, n�n �ã c�ng chung số phận của mệnh n�ớc v� t�c giả của n�”, nh� �ng �ã trả lời trong một cuộc phỏng vấn.
Phạm Ðức Huyến sinh tại V�n Hải, Ph�t Diệm ( Ninh Bình), một �ịa danh xuất ph�t nhiều t�n tuổi trong h�ng gi�o phẩm Việt Nam v� cũng l� n�i qui tụ những t�n �ồ C�ng Gi�o rất nhiệt th�nh, trong số c� gia �ình Phạm Ðức Huyến. Từ nhỏ Phạm Ðức Huyến �ã say m� �m nhạc v� may mắn nhận ��ợc sự h�ớng dẫn của cố nhạc s� Hải Linh, một danh t�i của nền th�nh nhạc Việt Nam. Phạm Ðức Huyến �ã tự nhận x�t về mình nh� sau: Tr�ớc hết phải c�m tạ Th�ợng Ðế �ã ban cho t�i một n�ng khiếu kh� phong ph� về �m nhạc, một th�nh gi�c với thẩm �m cao v� một t�m hồn nhạy cảm tr�ớc thi�n nhi�n v� tha nh�n”. Nhờ ở những �u �iểm n�y �ng �ã tốt nghiệp thủ khoa Kh�a Ca Tr�ởng S�i Gòn n�m 1973,kh�a Ca Tr�ởng cao cấp duy nhất trong cuộc �ời của Cố Nhạc S� Hải Linh. Sau khi tốt nghiệp, �ng �ảm tr�ch phụ giảng cho nhạc s� Hải Linh trong c�c lớp ca tr�ởng, nhờ �� ã t�ch lũy th�m ��ợc vốn liếng về nghi�n cứu �m nhạc v� giảng dạy.
V�o n�m 1968, theo lệnh tổng �ộng vi�n, �ng thụ huấn kh�a Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Ðức, ra tr�ờng l�m giảng vi�n tại Trung T�m Huấn Luyện C�n Bộ Chiến Tranh Ch�nh Trị. Từ n�m 1970 �ến 1975, �ng ��ợc biệt ph�i về Bộ Gi�o Dục v� phụ tr�ch giảng m�n �m nhạc tại Viện Khoa Học Gi�o Dục, Ðại Học Th�nh Nh�n S�i Gòn... Từ th�ng 4 n�m 75, Phạm Ðức Huyến bị giam cầm trong gần 5 n�m v� ��ợc trở về với gia �ình n�m 1980. V�o n�m 1982, khi nhạc s� Hải Linh ng�ng ��o tạo c�c lớp ca tr�ởng �ể ch� t�m v�o việc soạn c�c bản tr�ờng ca, Phạm Ðức Huyến �ã tiếp nối c�ng việc �� bằng việc mở c�c kh�a huấn luyện ca tr�ởng tại S�i Gòn v� những v�ng phụ cận. Trong t�m n�m �m thầm hoạt �ộng, �ng �ã ho�n tất 37 kh�a ��o tạo ca tr�ởng tr�ớc khi l�n ��ờng �ịnh c� ở Hoa Kỳ theo diện H.O. v�o th�ng 9, 1990.
Tr�ớc ��, v�o n�m 82, khi biết tin hai ng�ời em của mình bị bỏ mình tr�n biển cả, Phạm Ðức Huyến với nguồn cảm x�c mãnh liệt, �ã ho�n th�nh một t�c phẩm hợp ca nhiều b� với tựa �ề Hiến Lễ Tinh Tuyền, ��ợc trình bầy trong �ại lễ T�n Phong C�c Th�nh Tử Ðạo Việt Nam tại Vatican n�m 1988.
Một thời gian ngắn sau khi tạm ổn �ịnh cuộc sống tại th�nh phố San Jose , Phạm Ðức Huyến ��ợc một chủ nh�n trung t�m b�ng nhạc khẩn khoản mời về nam California với nhiều hứa hẹn. Tuy nhi�n �ng kh�ng nhận lời sau khi ��ợc thuyết phục bởi linh mục L�u Ðình D��ng, cha sở Gi�o Xứ Việt Nam tại San Jose. Phạm Ðức Huyến �ã khai giảng kho� ��o tạo ca tr�ởng �ầu ti�n d�nh cho cấp 1 tại ��y v�o ng�y 16-6-1991, với nội dung trang bị cho ng�ời ca tr�ởng một kiến thức về Hoa A��m,kỹ thuật Tập H�t,kỹ thuật Huấn Luyện Ca Ðo�n, kỹ thuật Ð�nh Nhịp v� Nghệ Thuật Ðiều Khiển hợp ca. Tiếp theo �� Phạm Ðức Huyến �i ��y �� dạy c�c lớp ca tr�ởng Chicago,New Jersey,Philadelphia,Missouri,Dallas Fort Worth,Houston... V� v�o th�ng 11 n�m 2001, một kh�a Ca Tr�ởng Cấp 3 ��ợc tổ chức tại San Jose. Ð�y l� kh�a cao nhất của ch��ng trình ��o tạo ca tr�ởng với sự tuyển chọn rất kỹ l�ỡng c�c kh�a sinh. Kh�a Cấp 3 chủ yếu nhắm v�o việc ��o s�u ph�n t�ch ho� �m, sử dụng nhạc cụ, phối kh�, nghi�n cứu nhạc sử v� �iều khiển d�n �ại Hòa Tấu v� Hợp X�ớng. Ðể ��ợc tốt nghiệp, c�c kh�a sinh v�o cuối kh�a phải trình b�y một tiểu luận về �m nhạc do mình bi�n soạn d�ới sự g�p ý của Phạm Ðức Huyến. 13 nhạc sĩ s�ng t�c v� d�y kinh nghiệm �iều khiển c�c ca �o�n từ khắp c�c n�i ở Hoa Kỳ �ã về thụ huấn kh�a học nầy. Nhạc sĩ L� H�, một trong những phối tr� vi�n của kh�a hoc cấp 3 n�y cho biết l� kh�a học ��ợc sắp xếp rất c�ng phu v� l� kh�a duy nhất ��ợc tổ chức ở Hoa Kỳ từ tr�ớc tới nay. C�ng cộng t�c với Phạm Ðức Huyến còn c� nhạc tr�ởng Thi�n Quang - c� ngụ ở San Diego - l� ng�ời �ã từng �iều khiển d�n nhạc Bộ Tổng Tham M�u Qu�n Lực Việt Nam Cộng Ho�.
Theo Phạm Ðức Huyến cho biết, thời gian d�nh cho một kho� của mỗi cấp khi ở Việt Nam k�o d�i một n�m. Nh�ng tại hải ngoại do ho�n cảnh v� thì giờ eo hẹp n�n �ng �ã gửi t�i liệu cho c�c học vi�n tr�ớc �ể nghi�n cứu với nhau, sau �� mới sang �ịa �iểm chỉ �ịnh �ể h�ớng dẫn cho mỗi cấp lớp, th�ờng ��ợc chia l�m 2 �ợt, mỗi �ợt dạy nửa ch��ng trình d�i khoảng 1 tuần lễ,mỗi ng�y học từ 7:30 s�ng �ến 8:00 tối. Từ khi �ến Mỹ� �ến nay l� 13 n�m, Phạm Ðức Huyến �ã thu phục ��ợc sự cảm mến của nhiều ng�ời – ở San Jose v� rất nhiều th�nh phố kh�c tại Hoa Kỳ- qua những hoạt �ộng của �ng trong việc ��o tạo những ca tr�ởng v� nhạc sĩ s�ng t�c th�nh ca �ể phục vụ Gi�o Hội v� Cộng Ðo�n C�ng Gi�o trong những th�nh lễ d�nh cho ng�ời Việt khắp n�i.
Sự c� mặt của Phạm Ðức Huyến tại San Jose �ã ��ợc linh mục Vũ Liễu, linh h�ớng Ủy Ban Th�nh Ca của Gi�o Xứ Việt Nam St. Patrick, ghi nhận l� "Thật may mắn cho San Jose c� thầy Huyến, một nhạc s� t�i n�ng, gi�p huấn luyện c�c ca tr�ởng. Ngoại trừ một số �ã thạo tay nghề từ b�n Việt Nam tr�ớc khi �ến ��y, �a số c�c ca tr�ởng �ang phục vụ tại San Jose l� m�n sinh của thầy."
Về việc phổ biến th�nh ca �ến quần ch�ng, Phạm Ðức Huyến �ã thực hiện ��ợc 4 CD Th�nh Ca: Hang B� Lem, Mẹ La Vang Mẹ Việt Nam, Lời Kinh Nguyện Cầu ( phổ nhạc theo lời th� của cố Hồng Y Nguyễn V�n Thuận ) v� gần ��y nhất l� CD Chuỗi Ngọc V�ng Kinh, ph�t h�nh v�o th�ng 4 n�m 2003, biểu t�ợng cho chuỗi M�n C�i, ��ợc Gi�o Hội biệt k�nh trong n�m nay. Nhiều b�i Th�nh Ca của �ng �ã ��ợc ��a v�o những CD n�y nh� Trinh V��ng Maria, Thập Tự Vinh Quang, Maria Suối Hồng �n, Hang B�lem, vv...
Phạm Ðức Huyến còn s�ng t�c d�ới hình thức phổ nhạc từ những b�i th� tếng Anh v� �ã ��ợc c�c hãng �ĩa HillTop Records v� Hollywood Stars Music Production c�ng với Amerecords ở Hollywood tuyển chọn một số nhạc phẩm thu v�o �ĩa, trong số c� "Liberty", "When Can I Be Reunited With My Mother?", "When Can I Return To My Native Country?", "Diana, Princess of Wales", "A Former Photograph", � "Homeland Love, ''The River'', ''Sounds of a lonely Bird'', Your Eyes, You and I,The Thorny Rose,Winter Night Song,The Christmas Prayers vv.... Ð�y l� c�c b�i th� bằng Anh ngữ của những nh� th� Minh Vi�n, Ngọc An, Ng� Ða Thiện,Ho�ng Ngọc V�n,Song Linh... hoặc những b�i th� Việt Nam ��ợc chuyển dịch qua tiếng Anh.
Tuy kh�ng nắm trong tay một hệ thống ph�t h�nh nh� những trung t�m nhạc hoặc những nghệ sĩ chuy�n nghiệp, nh�ng Phạm Ðức Huyến lu�n nhận ��ợc sự hỗ trợ mạnh mẽ của c�c ca tr�ởng trong việc phổ biến những sản phẩm n�y. Ri�ng CD Mẹ La Vang Mẹ Việt Nam” gồm 11 b�i th�nh ca t�n vinh Ðức Mẹ La Vang nh�n dịp kỷ niệm 200 n�m Ðức Mẹ hiện ra ở VN ( trong số c� 9 b�i hợp soạn với Vũ Ðình A�n, ngo�i 3 b�i kh�c của L� H� v� Hải Linh ), �ã nhận ��ợc một sự ��n nhận mạnh mẽ kh�ng ngờ với con số tiệu thụ rất cao,một con số ngay �ối với những trung t�m nhạc cũng kh�ng dễ d�ng gì �ạt ��ợc trong tình trạng hiện nay.
Nhận thấy sự cần thiết trong vấn �ề ��o tạo ca tr�ởng cho c�c gi�o xứ Việt Nam tại hải ngoại, Phạm Ðức Huyến �ặc biệt ch� trọng �ến việc ��o tạo những ca tr�ởng tại nhiều n�i, với quan niệm “muốn ca �o�n h�t hay phải c� ca tr�ởng giỏi”. Tổng cộng cho �ến nay �ng �ã h�ớng dẫn ��ợc 56 kho� ca tr�ởng, trong số c� 37 kho� tổ chức ở Việt Nam tr�ớc khi �ng xa rời qu� h��ng.
Tại hải ngoại, c� những kho� số ng�ời ghi t�n theo học l�n �ến qu� 60, nh� tr�ờng hợp xẩy ra ở th�nh phố New Orleans v�o th�ng 04 n�m 2003. Nh�ng sau khi tuyển chọn kỹ l�ỡng, chỉ còn lại khoảng 43 ng��ì ��ợc nhập kho�,những ng�ời n�y �ến từ c�c tiểãu bang xa nh� Nebrasca,Washington DC,Pennsylvania..v� c�c v�ng phụ cận. Trong số những ng�ời ��ợc Phạm Ðức Huyến h�ớng dẫn, c� những ng�ời �ã tốt nghiệp cử nh�n hoặc cao học �m nhạc ở Hoa Kỳ. Do ��, Phạm Ðức Huyến �ặt kỳ vọng rất nhiều n�i những anh em n�y �ể mong họ sẽ thay thế mình dần dần trong việc ��o tạo những ca tr�ởng thuộc lớp sau. Nh� ở New Orleans gần ��y, Phạm Ðức Huyến �ã ��ợc sự phụ t� của 5 ng�ời �ã tốt nghiệp ca tr�ởng cấp 3. V�o �ầu th�ng 9 vừa qua, Phạm Ðức Huyền �ã l�n ��ờng sang Houston �ể h�ớng dẫn lớp ca tr�ởng cấp 1 v� cấp 2. V�o th�ng 11, �ng sẽ c� mặt ở Portland Oregon �ể h�ớng dẫn một kho� ca tr�ởng kh�c .
Cũng trong khu�n khổ mục ��ch theo �uổi, Phạm Ðức Huyến �ang trong vòng ho�n tất những DVD '' Kỹ Thuật Ðiều Khiển Hợp Ca'', ghi những ch��ng trình dạy cho từng cấp, từ 1 �ến 3, l� cấp cao nhất. Ngo�i ra �ng vẫn lu�n ch� trọng �ến việc s�ng t�c th�nh ca vì nhận thấy tại hải ngoại hiếm ng�ời thực hiện việc n�y n�n những n�m gần ��y �ã �ứng ra h�ớng dẫn những lớp s�ng t�c Th�nh Ca, m� kho� �ầu ti�n �ã diễn ra tại San Jose n�m 1995 v� Dallas Fort Worth, Texas v�o nắm 2002. Cũng trong n�m n�y, �ng ��ợc mời phụ tr�ch th�nh nhạc cho th�nh lễ �ại tr�o do 9 ca �o�n trình bầy tổng hợp tại Ðại Hội Th�nh Mẫu ở Carthage, Missouri v�o th�ng 8/02�.
That� xứng ��ng với danh x�ng Nhạc S�, song song với việc giảng dạy c�c lớp Ca Tr�ởng, �ng còn mở những lớp dạy s�ng t�c nhạc, qua �� ng �ã ��o tạo th�m ��ợc một số nhạc sĩ trẻ �ầy triển vọng nh�: Vũ Ðình �n, L� H�, �n Ðức... �ểõ ��ng g�p cho nền Th�nh ca Việt Nam n�i ri�ng v� nền �m nhạc Việt Nam n�i chung những t�c phẩm rất c� gi� trị.
Ðối với một t�m hồn nghệ sĩ nh� Phạm Ðức Huyến, �ề t�i về tình y�u kh�ng thể thiếu ��ợc trong những s�ng t�c của mình. Cho n�n ngo�i những t�c phẩm th�nh ca hoặc những b�i h�t d�nh cho thiếu nhi, Phạm Ðức Huyến �ã cho ra �ời kh�ng �t những ca kh�c tình cảm vì �ối với �ng .Tình y�u vẫn lu�n l� �ề t�i mu�n thuở cho mọi thời �ại, cho c�c giới V�n, Thi, Nhạc sĩ. Tình y�u lứa ��i thật th� mộng �ậm ��, nh�ng cũng �ầy n�ớc mắt, �au buồn v� ngang tr�i. Tình y�u qu� h��ng thật cao �ẹp v� tuyệt vời, �ầy oai h�ng v� bi tr�ng. Do ��, từ n�m 65, �ng �ã viết ''Buồn Trong C�n M�'', ''H�t Trong Ð�m Ðen'', rồi ''Tình Ðắng'', “Quanh Ð�y L� Anh Em''... Ðến n�m 1971, �ng viết ''Lắng Tiếng Ru Ð�m'' d�ới dạng hợp ca, rồi ''H�t D�ới B�ng Tr�ờng S�n'', ''H�t B�n Bờ Th�i Bình'', ''Bến S�ng Tr�ng''...Tại hải ngoại, từ n�m 95 �ng lại tiếp tục s�ng t�c tình ca. Ri�ng về nhạc phổ th� �ng cũng �ã phổ nhạc từ gần 100 b�i của c�c nh� th� �ng quen biết nh� S��ng Mai, Ho�ng Ngọc V�n, Ngọc An, Hạo Nhi�n, Nguy�n Ph��ng, H� Ngọc L�n, Ho�ng Xuy�n Anh, Thiện T�m, Thảo Chi, B�ng T�m, Minh Vi�n, Việt Bằng, Song Linh, vv Vì thế bạn b� �ã d� dỏm tặng cho �ng danh hiệu ''Nhạc Sĩ của c�c Nh� Th�''.
D� c� ��ợc mệnh danh l� “Nhạc Sĩ Của C�c Nh� Th�”, nh�ng Phạm Ðức Huyến vẫn lu�n ��ợc bao tr�m bởi thế giới Th�nh Ca của �ng. Trong c�i thế giới m� �m nhạc mang vẻ thi�ng li�ng v� nhiệm mầu ��, Phạm Ðức Huyến thật sự �ã tìm thấy ��ợc ch�nh mình với một nhiệm vụ cao cả m� �ối với �ng �ã ��ợc Thi�n Ch�a giao ph� nh� một việc t�ng �ồ. Từ c�n bản �� ng �ã chỉ h�ớng dòng nhạc của mình v�o những �ề t�i kh�c nh� một th� giải tr� thanh tao, c�ng một l�c tạo ��ợc niềm vui cho ng�ời th�ởng thức.
       TR�ỜNG KỲ    ( truongky@sympatico.ca)

DươngHuệAnh.com

Tạp Chí

XT-LV Tribune